Szanowni Państwo,
Informujemy, że od 1 października 2023 r. Unia Europejska wprowadziła obowiązywanie mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM – Carbon Border Adjustment Mechanism). Jest to nowy element polityki klimatycznej o charakterze „węglowego” podatku granicznego, który wiąże się z nowymi obowiązkami zarówno dla importerów, jak i pośrednich przedstawicieli celnych.
Jakie towary obejmuje CBAM?
CBAM nie opodatkowuje importu węgla, lecz wyrobów, w których produkcji może być wykorzystywany. Celem tego mechanizmu jest wyrównanie kosztów związanych z emisją CO2 dla towarów, które są importowane do UE oraz towarów unijnych podlegających systemowi handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS). Instrument ten ma zapobiegać sytuacjom, w których emisje gazów cieplarnianych byłyby przenoszone z Unii Europejskiej do krajów o mniej rygorystycznych standardach w zakresie polityki klimatycznej i ochrony środowiska.
Okres przejściowy
Od dnia 1 października 2023 r. do 31 grudnia 2025 r. obowiązuje okres przejściowy, który umożliwi przedsiębiorstwom i krajom spoza UE przygotowanie się do spełnienia wymogów CBAM. W trakcie trwania ww. okresu przejściowego obowiązki spoczywające na przedsiębiorcach ograniczają się wyłącznie do obowiązków sprawozdawczych, w tym m.in. składania kwartalnych raportów (zwane „sprawozdaniami CBAM”). Sprawozdanie to zawiera informacje o przywiezionych towarach w danym kwartale, nie później niż jeden miesiąc po zakończeniu tego kwartału.
Od 1 października 2023 r. do składania kwartalnych sprawozdań zobowiązani są importerzy lub pośredni przedstawiciele celni, którzy importują następujące produkty:
- cement,
- żeliwo i stal,
- aluminium,
- nawozy,
- wodór,
- energię elektryczną.
Rejestr przejściowy CBAM
Obecnie uruchomiono „rejestr przejściowy CBAM”, który ma być podstawą do ustanowienia podstawowego rejestru. W okresie przejściowym, rejestr ten przeznaczony jest do i) składania sprawozdań CBAM; oraz ii) otrzymywania powiadomień związanych ze spoczywającymi na nim obowiązkami. W Polsce organem wyznaczonym do zarządzania mechanizmem CBAM został Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBIZE).
Przedsiębiorcy powinni zwrócić uwagę, że już pierwsze sprawozdanie ww. towarów importowanych będą zobowiązani złożyć do 31 stycznia 2024 r.
Komisja Europejska opublikowała link dla importerów, gdzie należy składać sprawozdania CBAM: link. Zgodnie z informacjami przekazywanymi przez KE, dostępów do rejestru udzielać będzie wspomniany wcześniej KOBIZE, a platforma ma być w pełni operacyjna od początku listopada tego roku.
Całkowite wdrożenie mechanizmu
Całkowite wdrożenie mechanizmu CBAM będzie obowiązywać po okresie przejściowym, tj. od 1 stycznia 2026 r. Wtedy importerzy będą zobowiązani do corocznego zgłaszania ilości towarów importowanych do UE w poprzednim roku oraz związanych z nimi emisji gazów cieplarnianych i ponoszenia proporcjonalnych kosztów certyfikatów CBAM, a co ważne, tylko podmioty zarejestrowane będą uprawnione do importowania na terytorium UE wyrobów objętych CBAM. Od tego momentu to na przedsiębiorcach upoważnionych będą ciążyły dodatkowe obowiązki związane zarówno z dochowaniem sprawozdawczości, jak i zapewnienia odpowiedniego przechowywania dokumentacji.
Jeśli znajdują się Państwo w gronie podmiotów objętych CBAM i chcieliby uzyskać wsparcie w tym zakresie – zapraszamy do kontaktu.