W dniu 13 kwietnia 2021 r. do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji VAT (dalej: Nowelizacja), czyli tzw. pakiet e-commerce, o którym wspominaliśmy już w poprzednich artykułach. Jego wdrożenie zbliża się coraz większymi krokami, trzeba przybliżyć więc kwestię regulacyjną proponowanych zmian. Należy przy tym pamiętać, iż w przypadku wdrożenia projektu w życie, podatnik będzie musiał zapoznać się z nowymi regulacjami prawnymi, za którymi idą kolejne obowiązki. Warto więc przeanalizować, czy przedsiębiorstwo będzie zobowiązane do dodatkowych czynności lub zmiany sposobu rozliczania.
Sprzedaż na odległość towarów importowanych – definicja
Na początku, warto wyjaśnić, co rozumie się przez sprzedaż na odległość towarów importowanych w świetle projektu nowelizacji podatku VAT. Jak wskazano w art. 138a pkt 2, jest sprzedaż na odległość towarów importowanych, czyli wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę bądź na jego rzecz, z wyjątkiem towarów podlegających podatkowi akcyzowemu, w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej kwoty wyrażonej w złotych i odpowiadającej równowartości 150 euro.
Szczególna procedura – co należy przez to rozumieć?
Jak wskazano w uzasadnieniu Nowelizacji, rozdział 9, który określa szczególną procedurę dotyczącą sprzedaży na odległość towarów importowanych odwołuje się do Import One Stop Shop (IOSS). Procedura ta jest procedurą uproszczoną umożliwiającą rozliczenie podatku VAT towarów importowanych z państw poza UE.
Uwzględniając powyższe warto zwrócić uwagę również na kwestię pojęcia procedury importu, która odnosi się do rozliczenia VAT należnego z tytułu sprzedaży na odległość towarów importowanych dla państwa członkowskiego konsumpcji, za pośrednictwem tzw. państwa identyfikacji. Takie państwo identyfikacji w świetle Nowelizacji i art. 130a pkt 2b, jest państwem członkowskim, w którym podatnik posiada siedzibę działalności gospodarczej, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub państwo rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów.
Wprowadzana procedura IOSS ma przede wszystkich uprościć rozliczenie podatnikom SOTI w zakresie podatku VAT, w tym m.in. zautomatyzowanie procesu rejestrowania na cele podatkowe w państwie członkowskim identyfikacji oraz składania deklaracji i zapłaty należnego podatku VAT w stosunku do deklaracji miesięcznej składanej w sposób elektroniczny.
Podatnik ma oczywiście prawo nieskorzystania z procedury IOSS, ale idące za tym korzyści przemawiają za tym, aby z takiej procedury faktycznie skorzystać.
Kto może skorzystać z procedury importu?
Uprawnionym do skorzystania z procedury importu jest podatnik, który dokonuje sprzedaży na odległość towarów importowanych i:
- posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium UE;
- posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, na terytorium UE albo niemający siedziby na terytorium UE, reprezentowany przez pośrednika;
- posiada siedzibę działalności gospodarczej na terytorium państwa trzeciego, z którym UE zawarła porozumienie o wzajemnej pomocy o zakresie zbliżonym do zakresu dyrektywy Rady 2010/24/UE z dnia 16 marca 2010 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń oraz rozporządzenia (UE) nr 904/2010 z dnia 7 października 2010 r. w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej.
Co więcej, podatnik, o którym mowa powyżej, stosować może tę procedurę do wszystkich transakcji sprzedaży na odległość towarów importowanych.
Pośrednik – warunki o których należy pamiętać
Aby możliwe było zastosowanie powyższej procedury w przypadku podmiotu, który nie posiada siedziby na terenie UE, konieczne będzie ustanowienie pośrednika. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu nowelizowanej ustawy, obowiązek ten nie będzie dotyczył podmiotu, który posiadać będzie siedzibę w państwie trzecim pod warunkiem, że z takim krajem, UE zawarła porozumienie o wzajemnej pomocy i dodatkowo odnotowuje sprzedaż na odległość towarów importowanych (SOTI).
Kim zatem może być pośrednik i jakie warunki musi spełnić? Przede wszystkim może być to osoba fizyczna, prawna bądź jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej spełniająca poniższe warunki:
- zarejestrowana jako podatnik VAT czynny;
- posiadająca siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju, które wybrane jest w celu złożenia zgłoszenia informacyjnego o zamiarze skorzystania ze szczególnej procedury importu;
- przez ostatnie 24 miesiące nie zalegała z wpłatami z podatków stanowiących dochód budżetu państwa, przekraczającymi odrębnie w każdym z podatku odpowiednio 3% kwoty należnych zobowiązań podatkowych;
- przez ostatnie 24 miesiące nie została prawomocnie skazana za popełnienie przestępstwa skarbowego;
- jest uprawniona do zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego lub do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Należy jednak mieć na uwadze, że podatnik nie może ustanowić więcej niż jednego pośrednika, a powyższe warunki muszą zostać spełnione łącznie. Co więcej, jak wskazano w art. 138d ust. 2 Nowelizacji, pośrednik odpowiada solidarnie co do obowiązków podatkowych wraz z podatnikiem.
Odwołując się do korzyści zastosowania procedury IOSS, warto wskazać, że w stosunku do obowiązków podatkowych w zakresie importowanych towarów, podatek pobiera się w chwili importu przez organ celny. W sytuacji jednak zastosowania procedury IOSS, podmiot będzie miał nie tylko możliwość naliczenia i pobrania podatku VAT w chwili sprzedaży towaru, ale również będzie miał możliwość deklarowania i zapłaty podatku dzięki IOSS w państwie identyfikacji. Powyższe przekłada się na wiele korzyści, w tym m.in. przyspieszony proces związany z działalnością organów celnych ze względu na to, że dany import będzie podlegał zwolnieniu na gruncie VAT w wyniku zapłaconego podatku już w chwili sprzedaży czy brak możliwości zaniżenia zadeklarowanej wysokości przesyłki W przełożeniu na dodatkową korzyść, jakie może odnieść nie tylko podatnik czy organy państwowe, ale finalny klient, jest przede wszystkim szybsze dostarczenie danego towaru. Warto zwrócić uwagę, że procedura IOSS nie jest obowiązkiem, a więc jest to swobodne prawo do zdecydowaniu o chęci skorzystania z uproszczenia.