Dnia 7 września 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w sprawie C-323/22, dotyczącej włoskiej spółki KRI SpA (następcy prawnego SI.LO.NE). W wyroku TSUE stwierdził, że zwolnienie z opodatkowania akcyzą nie ma zastosowania wobec właściciela składu podatkowego w przypadku wyprowadzenia z systemu zawieszenia wskutek czynu bezprawnego.
W przedmiotowej sprawie spółka SI.LO.NE. działając w charakterze uprawnionego właściciela składu, wysłała z niego 196 przesyłek w ramach systemu zawieszenia podatku akcyzowego do spółki z siedzibą w Słowenii. Z czasem okazało się, że 161 dokumentów towarzyszących, przekazanych przez spółkę słoweńską, a stanowiących potwierdzenie odbioru towarów, było sfałszowanych. Oznaczało to, że jedynie 35 przesyłek faktycznie zostało wprowadzone na terytorium Słowenii. Na tej podstawie oraz w związku z tym, że nie potrafiono określić miejsca, w którym przedmiotowe przesyłki w sposób niezgodny z prawem dopuszczono do konsumpcji, włoskie organy celne doszły do wniosku, że rozliczenia dokonane przez SI.LO.NE. były niezgodne z prawem, a sfałszowanie dokumentów powiązano wyłącznie z czynem bezprawnym osoby trzeciej.
Następnie agencja ds. ceł i monopoli (Agencja) wezwała włoską spółkę do zapłaty podatku akcyzowego od 161 przesyłek. Spółka wniosła skargę od wezwania powołując się na krajowe przepisy przewidujące zwolnienie z podatku w przypadku utraty lub zniszczenia wyrobów w wyniku czynników losowych lub siły wyższej. Agencja podnosiła z kolei, że zwolnienie z podatku dotyczy jedynie sytuacji utraty lub zniszczenia wyrobów objętych podatkiem akcyzowym, a nie przypadku niezgodnego z prawem usunięcia lub wyprowadzenia z systemu zawieszenia.
Sprawa trafiła przed włoski sąd kasacyjny, który zwrócił się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym. Sąd dążył do ustalenia, czy wyrażone w art. 14 ust. 1 zdanie pierwsze dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że przewidziane w nim zwolnienie z podatku ubytków występujących w ramach systemu zawieszenia, wynikłych z czynników losowych lub z siły wyższej, ma zastosowanie do właściciela składu, który jest odpowiedzialny za zapłatę podatku, w przypadku wyprowadzenia z systemu zawieszenia wskutek czynu bezprawnego, gdy właściciela składu nie można w żaden sposób powiązać z tym czynem bezprawnym, który można przypisać wyłącznie osobie trzeciej, i gdy ma on uzasadnione oczekiwania co do tego, że wyrób jest przemieszczany w ramach systemu zawieszenia podatku zgodnie z prawem.
Wspomniany artykuł przewiduje, że uprawnieni właściciele składów są zwolnieni od podatków za występujące ubytki w ramach systemu zawieszenia, które zostają przypisane czynnikom losowym lub sile wyższej oraz ustalone przez zainteresowane państwo członkowskie.
TSUE wskazał, że w artykule tym mowa jest o ubytku rozumianym jako zniknięcie wyrobu w trakcie jego produkcji, przetwarzania, przechowywania lub przemieszczania. Jednak w przedmiotowej sprawie wyroby, które zostały wyprowadzone z systemu zawieszenia w sposób niezgodny z prawem, pozostały w obrocie handlowym Unii. Nie może więc być mowy o ubytku, co oznacza, że przesłanki wyrażone w omawianym artykule nie zostały spełnione, a co za tym idzie w sytuacji takiej nie można przyznać zwolnienia podatkowego.
Wobec powyższego, TSUE wskazał, że zwolnienie z podatku akcyzowego nie ma zastosowania do właściciela składu, który jest odpowiedzialny za zapłatę podatku, w przypadku wyprowadzenia z systemu zawieszenia wskutek czynu bezprawnego, nawet gdy właściciela składu nie można w żaden sposób powiązać z tym czynem bezprawnym, który można przypisać wyłącznie osobie trzeciej, i gdy ma on uzasadnione oczekiwania co do tego, że wyrób jest przemieszczany w ramach systemu zawieszenia podatku zgodnie z prawem.
Mając na uwadze powyższy wyrok TSUE, właściciele składów powinni wprowadzić wewnętrzne procedury pozwalające na weryfikację odbiorców. Jeśli potrzebują Państwo wsparcia w zakresie identyfikacji tego typu przypadków oraz wprowadzenia wewnętrznych procedur, zapraszamy i zachęcamy do kontaktu z ekspertami Advicero Nexia.