Niedawno wydana interpretacja ogólna Ministra Finansów (dalej: MF) z dnia 25 stycznia 2024 r. (sygn. DD8.8203.1.2023) rozstrzygnęła kwestię możliwości złożenia zawiadomienia ZAW-RD przez podatników w trakcie roku finansowego, przed zamknięciem ksiąg rachunkowych. Zdaniem MF, podmioty zainteresowane wyborem ryczałtu od dochodów spółek w trakcie swojego roku podatkowego nie muszą czekać ze złożeniem zawiadomienia m.in. na zamknięcie ksiąg rachunkowych. Taka interpretacja przepisów przedstawiona w interpretacji ogólnej kładzie kres niespójnym rozstrzygnięciom wydawanym do tej pory przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowego (dalej: DKIS) w ramach interpretacji indywidualnych w tej sprawie.

Co stanowią przepisy?

Obowiązek złożenia zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD) jest jednym z warunków do skutecznego skorzystania z tej preferencyjnej formy opodatkowania. Wybór opodatkowania ryczałtem jest, co do zasady, dozwolony począwszy od początku kolejnego roku finansowego podatnika. Natomiast podjęcie takiej decyzji jest możliwe również przed upływem przyjętego roku finansowego. W takim przypadku, aby wybór opodatkowania ryczałtem został dokonany prawidłowo, wymagane jest zamknięcie przez podatnika jego ksiąg rachunkowych na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania w ramach ryczałtu oraz sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości. Jednakże w przepisie zabrakło informacji o tym, czy złożenie zawiadomienia może nastąpić przed, czy też dopiero po wykonaniu opisanych wyżej czynności. Ta kwestia budziła wiele wątpliwości wśród podatników, w związku z czym niektórzy z nich zdecydowali się wystąpić z wnioskiem o wydanie interpretacji prawa podatkowego.

Stanowisko DKIS i sądów administracyjnych

W interpretacjach wydawanych do połowy roku 2023 DKIS stał na stanowisku, iż zamknięcie ksiąg rachunkowych i przygotowanie sprawozdania finansowego musi mieć miejsce przed złożeniem informacji o wyborze ryczałtu (np. interpretacja indywidualna z dnia 14 marca 2023 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.30.2023.1.ASK oraz interpretacja indywidualna z dnia 15 marca 2023 r. nr 0114-KDIP2-2.4010.40.2023.1.AS). Taka interpretacja przepisów była też akceptowana przez wojewódzkie sądy administracyjne, co znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku WSA z dnia 29 sierpnia 2023 roku sygn.  akt III SA/Wa 1335/23.

Natomiast w dniu 28 listopada 2023 r. DKIS wydał interpretację indywidualną (nr 0111-KDIB1-2.4010.561.2023.1.MK), zgodnie z którą zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania może odbyć się już po złożeniu ZAW-RD. We wspomnianej interpretacji DKIS stwierdził, że spółka, które wskazała rozpoczęcie opodatkowania ryczałtem od dnia 1 stycznia 2023 r. w zawiadomieniu złożonym 31 stycznia 2023 r. oraz zamknęła księgi rachunkowe i sporządziła sprawozdanie finansowe na dzień 31 grudnia 2022 r. (przy czym faktyczne czynności zostały wykonane w marcu 2023 r.), prawidłowo dokonała wyboru opodatkowania estońskim CIT. Taka wykładnia przepisów była sprzeczna z dotychczas wydawanymi interpretacjami.

Rozstrzygnięcie Ministra Finansów

Zdaniem MF, przepisy ustawy o CIT nie nakładają na podatnika dodatkowych wymogów co do terminu, w jakim ma nastąpić zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego. Z przepisów ustawy o CIT, w szczególności z art. 28j ust. 5, wynika jedynie obowiązek dokonania powyższego. Brak jest natomiast informacji o tym, kiedy te czynności mają mieć miejsce – to jest natomiast wskazane w przepisach o rachunkowości. Co więcej, w opinii MF, norma prawna zawarta w art. 28j ust. 5 ustawy o CIT dopuszcza sytuację, w której zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego będzie miało miejsce po złożeniu zawiadomienia. Reasumując, MF potwierdziło prawidłowość wykładni dokonanej przez DKIS w interpretacji z 28 listopada 2023 r.

Interpretacja ogólna jako instrument zapewniający jednolite stosowanie prawa

Interpretacja ogólna w opisywanej sprawie bez wątpienia jest potrzebna. Jak wynika z istniejącej linii interpretacyjnej DKIS, stosowano dotychczas niespójną – błędną – wykładnię przepisów prawa podatkowego. Wytłumaczenie zagadnienia przez Ministerstwo Finansów wraz ze wskazaniem, w jaki sposób należy stosować przepisy, zapewni przewidywalność rozstrzygnięć w sprawach podatników dotyczących tej kwestii.

Jeżeli potrzebują Państwo pomocy w powyższym zakresie lub w innych zagadnieniach dotyczących estońskiego CIT-u, zapraszamy do kontaktu. Eksperci Nexia Advicero chętnie odpowiedzą na pytania w tej sprawie.