Nowelizacja przepisów dotyczących cen transferowych od 1 stycznia 2017 r. nałożyła na podatników kolejne obowiązki w zakresie dokumentacji podatkowej.
Profil funkcjonalny stanowi niezbędny element w lokalnej dokumentacji cen transferowych („Local file”), bowiem jego pominięcie może łączyć się z zarzutem ze strony organów podatkowych, że dokumentacja nie spełnia warunków formalnych. Gdzie zatem szukać informacji na temat właściwego określenia profilu funkcjonalnego w dokumentacji?
Legalną definicję profilu funkcjonalnego znajdziemy w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 12 września 2017 r. w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (oraz analogicznym Rozporządzeniu w sprawie informacji zawartych w dokumentacji podatkowej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych). Zgodnie z tą definicją przez profil funkcjonalny należy rozumieć opisaną w sposób zwięzły rolę strony transakcji lub innego zdarzenia, wynikającą z analizy funkcjonalnej, uwzględniającą transakcje lub inne zdarzenia realizowane przez ten podmiot w ramach łańcucha wartości dodanej.
Z powyższego wynika, że profil funkcjonalny musi zostać poprzedzony sporządzeniem analizy funkcjonalnej, polegającej na określeniu stopnia zaangażowania stron transakcji w realizację najistotniejszych funkcji i procesów, ryzyka ponoszonego przez strony transakcji oraz identyfikację angażowanych aktywów.
Z definicji profilu funkcjonalnego nie wynika natomiast sposób jego określenia w dokumentacji cen transferowych. Informacje w tym zakresie możemy jednak znaleźć w I rozdziale Wytycznych OECD w sprawie cen transferowych dla Przedsiębiorstw Wielonarodowych i Administracji Podatkowych. Z Wytycznych wynika, że skoro ważnym aspektem określenia profilu badanego podmiotu jest analiza ryzyka, przy sporządzaniu dokumentacji podatkowej podatnik musi wskazać, jakie funkcje pełni i jakie aktywa angażuje, tzn. jakie ponosi ryzyko związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wysokość otrzymanego wynagrodzenia jest natomiast wyznacznikiem stopnia zaangażowania podmiotu w realizację transakcji. Prawidłowe określenie profilu funkcjonalnego stanowi zatem podstawę właściwego wyboru metody kalkulacji ceny i ustalenia wysokości wynagrodzenia stron transakcji.
Wytyczne OECD są również pomocne przy wypełnianiu formularza CIT-TP (PIT-TP), w którym ustawodawca zawarł podstawowe profile funkcjonalne producenta, dystrybutora, podmiotów, których głównym zakresem działalności są badania i rozwój, podmiotów finansowych oraz usługodawców. Tytułem przykładu, jeżeli podatnik wskaże, że jego profilem funkcjonalnym jest dystrybucja, to ma do wyboru następujące opcje:
- rozbudowane funkcje i ryzyka;
- ograniczone ryzyka lub;
Profil funkcjonalny dystrybutora określa zatem zaangażowanie aktywów (kapitału, sieci dystrybucji, utrzymania magazynu). Im jest ono wyższe, tym większe jest ryzyko, a zatem również zysk powinien być wyższy. W taki właśnie sposób organ podatkowy bada, czy podatnik zarabia poprzez zakup produktów od ich producenta, prowadzenie magazynu, ustalenie polityki cenowej, czy może ma ograniczone możliwości ustalenia ceny produktu na terytorium Polski.
Wybór właściwego pola w formularzu CIT-TP (PIT-TP) ma zatem istotne znaczenie, ponieważ wpływa on na określenie dochodu podatnika w odniesieniu do branży (poprzez zastosowanie art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), a właściwie określony dochód jest podstawą opodatkowania podatkiem CIT (PIT).