- Opóźnione wejście w życie Krajowego Systemu e-Faktur?
- Naczelny Sąd Administracyjny odmawia wydania opinii o stosowaniu preferencji
- Brak VAT od wynagrodzenia niesamodzielnego członka zarządu
- Czy laptop i wynajęte mieszkanie mogą stanowić zagraniczny zakład?
- Jednorazowa amortyzacja instalacji fotowoltaicznej
- Umorzenie udziałów w spółce rodzinnej jako transakcja kontrolowana
- Przemieszczenie własnych towarów a obowiązek wystawienia faktury przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur
1. Opóźnione wejście w życie Krajowego Systemu e-Faktur?
Minister finansów Andrzej Domański dnia 19 stycznia 2024 r. podczas konferencji prasowej ogłosił, że obowiązkowe e-fakturowanie nie zostanie wdrożone w 2024 roku.
Minister przyznał, że zostały zidentyfikowane krytyczne błędy w systemie, które nie pozwalają na bezpieczne wdrożenie KSeF 1 lipca 2024 r. Zapowiedziano konsultacje z przedsiębiorcami oraz przeprowadzenie zewnętrznego audytu, na podstawie którego zostanie ustalona nowa data wprowadzenia ustrukturyzowanych faktur, jednakże nie będzie to w 2024 roku.
Największe problemy, które dotychczas zauważono, to problemy z przepustowością samego systemu oraz kwestie informatyczne związane z bezpieczeństwem jego użytkowania. Minister wskazał, że konieczne są dalsze prace, aby nie dopuścić do sytuacji, która sparaliżowałaby działalność polskich przedsiębiorstw.
Decyzja ta może być pewnym zaskoczeniem biorąc pod uwagę wcześniejsze zapewnienia, że KSeF zostanie wprowadzony w 2024 r. Jednakże wielu przedsiębiorców odetchnęło z ulgą, wiedząc że mają więcej czasu na przygotowania. Należy bowiem podkreślić, iż Pan Minister podkreślił, że z pomysłu KSeF fiskus nie rezygnuje i że jest to jedynie odsunięcie w czasie, prawdopodobnie „na początek 2025 r.”
Jakkolwiek, z pewnością KSeF nie ominie przedsiębiorców, dlatego warto jak najwcześniej zapoznać się ze strukturą jego działania i być przygotowanym na jego wprowadzenie – zapraszamy do kontaktu.
2. Naczelny Sąd Administracyjny odmawia wydania opinii o stosowaniu preferencji
W grudniu 2023 r. Naczelny Sąd Administracyjny trzykrotnie zaakceptował odmowę wydania opinii o stosowaniu preferencji w podatku u źródła. W opinii NSA podatnicy nie udowodnili w wystarczającym stopniu spełnienia warunków uprawniających do skorzystania z preferencji.
Zgodnie z przepisami, organ podatkowy może odmówić wydania opinii o stosowaniu preferencji (WH-WOP), gdy nie zostaną spełnione określone warunki oraz w przypadku:
- istnienia uzasadnionych wątpliwości co do zgodności z rzeczywistością przedstawionych dokumentów lub oświadczenia podatnika, że jest rzeczywistym właścicielem należności,
- istnienia uzasadnionego przypuszczenia, że podatnik nie prowadzi rzeczywistej działalności gospodarczej w kraju siedziby.
Sąd wskazał, iż to podatnik jest zobowiązany do udowodnienia, że w określonym stanie faktycznym zachodzą przesłanki do zastosowania zwolnienia od obowiązku pobrania WHT. W praktyce oznacza to, że podatnik, aby otrzymać opinię o stosowaniu preferencji, będzie musiał jak najprecyzyjniej określić stan faktyczny oraz posiadać jak najszerszą dokumentację w celu jego potwierdzenia, aby po stronie organu nie powstały żadne wątpliwości co do uprawnienia do zastosowania zwolnienia.
Dodatkowo NSA wskazał, że w przedmiotowych sprawach przychody kapitałowe zagranicznych spółek holdingowych, będących odbiorcami płatności, znacznie przewyższają ich przychody z działalności operacyjnej, co podważa rzeczywisty charakter ich działalności.
Owe wyroki (sygn. akt II FSK 27/23, II FSK 28/23, II FSK 29/23) potwierdzają restrykcyjną praktykę orzeczniczą i interpretacyjną w zakresie stosowania zwolnień z WHT i mogą prowadzić do niebezpiecznego automatyzmu w uznawaniu spółek holdingowych za struktury sztuczne.
Niemniej jednak, w Nexia Advicero mamy doświadczenie w tym zakresie i wiemy jak uzyskać pozytywne opinie o stosowaniu preferencji (WH-WOP) – tj. jakiej argumentacji użyć i jakie dokumenty należy złożyć, aby uzyskać pozytywne rozstrzygnięcie organu podatkowego.
3. Brak VAT od wynagrodzenia niesamodzielnego członka zarządu
W sytuacji gdy członek zarządu spółki nie działa we własnym imieniu ani na własną odpowiedzialność i nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego ze swoją działalnością, to nie prowadzi on samodzielnej działalności gospodarczej, a co za tym idzie – nie jest zobowiązany do zapłaty VAT od swojego wynagrodzenia – tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sygn. akt: C-288/22).
Z pytaniami prejudycjalnymi do TSUE wystąpił sąd luksemburski, ale w związku z harmonizacją przepisów europejskich w zakresie VAT, wyrok można odnieść również do sytuacji w Polsce.
Sprawa dotyczyła członka zarządu kilku spółek akcyjnych, który zajmował się przyjmowaniem sprawozdań od kadry kierowniczej, omawianiem propozycji strategicznych, wyborem kierownictwa operacyjnego itp. Z tego tytułu otrzymywał wynagrodzenie, czasami ustalane jako procent od zysku, a czasami w stałej kwocie.
Luksemburski fiskus twierdził, że wspomniany członek zarządu prowadził samodzielną działalność gospodarczą, przez co powinien płacić VAT od swojego wynagrodzenia. Ze stanowiskiem tym nie zgodził się TSUE, wskazując, że członek zarządu wnosi do spółek know-how oraz fachową wiedzę, jednakże nie ponosi żadnego ryzyka związanego z podejmowanymi przez siebie decyzjami. W związku z tym członek zarządu nie działa we własnym imieniu ani też na własną odpowiedzialność, co prowadzi do konkluzji, że jego działalność nie jest samodzielna.
W kontekście wyżej wymienionego orzeczenia TSUE, warto przeanalizować, jaki zakres obowiązków posiadają członkowie zarządu poszczególnych spółek w Państwa biznesie, z perspektywy opodatkowania VAT.
4. Czy laptop i wynajęte mieszkanie mogą stanowić zagraniczny zakład?
Wynajęty na kilka tygodni pokój w hotelu bądź mieszkanie nie stanowi stałej placówki, a dodatkowe posiadanie laptopa lub innych narzędzi programisty nie przyczynia się do powstania stałego zakładu zagranicznego – tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu dnia 10 października 2023 r. (sygn. akt I SA/Wr 261/23).
Informatyk, który miał zarejestrowaną działalność gospodarczą w Ukrainie świadczył zdalnie usługi na rzecz ukraińskiego kontrahenta najpierw z hotelu w Polsce, a później z wynajętego mieszkania. W czerwcu 2022 r. zarejestrował on działalność w Polsce, a w lipcu tego samego roku uzyskał ostatni przychód z działalności zarejestrowanej w Ukrainie. W związku z tym, wystąpił on do Szefa Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „KIS”) z pytaniem, jak opodatkować swoje przychody za 2022 rok. Organ uznał, że działalność prowadzona pod firmą ukraińską z terytorium Polski spełnia warunki zagranicznego zakładu, o którym mowa w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Rządem Ukrainy.
Ze stanowiskiem tym nie zgodził się WSA we Wrocławiu, wskazując, że informatyk nie dysponował w Polsce żadnym pomieszczeniem, które można by uznać za biuro, zakład fabryczny lub warsztat. Sam charakter wskazanych usług umożliwia świadczenie ich z dowolnego miejsca na świecie, przez co nie sposób jest wskazać konkretnej powierzchni, na której prowadzona byłaby działalność o stałym charakterze. Ponadto, krótki okres (od kwietnia do lipca) prowadzenia wspomnianej działalności stoi w sprzeczności z trwałym charakterem zakładu. Wyrok WSA można uznać za istotny z perspektywy przepisów o zagranicznym zakładzie.
Dlatego też w każdym przypadku zmiany lub ryzyka zmiany rezydencji podatkowej należy dokonać odpowiedniej analizy w kontekście zasad opodatkowania jak i oskładkowania. Praca z zagranicy, chociaż bardzo pożądana przez pracowników, w praktyce może przysporzyć znaczyć wątpliwości pracodawcom, w czym chętnie podzielimy się z Państwem naszym doświadczeniem.
5. Jednorazowa amortyzacja instalacji fotowoltaicznej
Przy spełnieniu określonych warunków możliwa jest jednorazowa amortyzacja wydatków na fotowoltaikę w kosztach podatkowych – zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora KIS z dnia 14 listopada 2023 r. (znak: 0112-KDIL2-2.4011.668.2023.3.MM).
Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług najmu pomieszczeń handlowo-usługowych rozważa budowę instalacji fotowoltaicznych na dachu budynku niebędącego jego własnością. We wniosku o interpretację indywidualną wskazał on, że spełnia kryteria małego podatnika, a planowana inwestycja ma stanowić samodzielne urządzenie o cechach właściwych dla środka trwałego. Ponadto, instalacja fotowoltaiczna wpisuje się w grupę 6, podgrupę 66, rodzaj 669 – pozostałe urządzenia nieprzemysłowe – Klasyfikacji Środków Trwałych.
Organ podatkowy stwierdził, że przy spełnieniu kryteriów „małego podatnika”, gdy instalacja fotowoltaiczna stanowi samodzielny środek trwały, który zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych, możliwe jest dokonanie jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od wartości początkowej tego środka trwałego, w rozliczeniu za miesiąc oddania inwestycji do użytkowania.
W takim przypadku należy zadbać o odpowiednie zapisy w umowach oraz dokumentach księgowych.
6. Umorzenie udziałów w spółce rodzinnej jako transakcja kontrolowana
Naczelny Sąd Administracyjny uchylił cztery wyroki WSA w Poznaniu, twierdząc, że dobrowolne umorzenie udziałów w spółce, której wspólnikami pozostającymi jak i występującymi są osoby spokrewnione, może być uznane za transakcję kontrolowaną.
Stan faktyczny przedstawiał się następująco: trzech z pięciu udziałowców, pomiędzy którymi występowały więzi rodzinne, postanowiło wystąpić ze spółki poprzez dobrowolne umorzenie udziałów. Na tej podstawie Dyrektor KIS orzekł, że wspólnicy i spółka stanowią podmioty powiązane, a więc czynność dobrowolnego umorzenia udziałów będzie transakcją kontrolowaną. Wydane interpretacje indywidualne zostały następnie uchylone przez WSA w Poznaniu, który twierdził, że nie zachodzą żadne powiązania pomiędzy spółką a wspólnikami.
Nie zgodził się z tym NSA, który w swoich wyrokach (sygn. akt: II FSK 226/21, II FSK 227/21, II FSK 255/21, II FSK 256/21) stwierdził, że przy wystąpieniu trzech z pięciu udziałowców, będą oni mieli decydujący wpływ na umorzenie swoich udziałów, a więc z uwagi na to oraz ich wzajemne powiązania rodzinne, spółka i występujący wspólnicy powinni zostać potraktowani jako podmioty powiązane, a sama transakcja – jako transakcja kontrolowana.
Powyższe stanowi ryzyko w przypadku podobnego stanu faktycznego – warto więc zawczasu zabezpieczyć się przed negatywnym rozstrzygnięciem organu podatkowego i zabezpieczyć się, chociażby pozytywną interpretacją organu podatkowego, w której szczegółowo przedstawimy stan faktyczny konkretnego przypadku.
7. Przemieszczenie własnych towarów a obowiązek wystawienia faktury przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur
Podatnicy posiadający w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów będą zobowiązani do wystawienia faktury przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).
Spółka prawa niemieckiego, która posiada na terytorium Polski stałe miejsce prowadzenia działalności, dokonuje w ramach swojej działalności m.in. wewnątrzzakładowego przemieszczenia towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (dalej: „WZPT”). W związku z wejściem w życie KSeF, spółka powzięła wątpliwość, czy będzie musiała dokumentować dostawę towarów ramach WZPT przy użyciu KSeF, w przypadku gdy w dostawach tych będzie uczestniczyło jej stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Organ podatkowy wskazał, że będzie obowiązywać nowy przepis art. 106g ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U.2023.1570 ze zm.), zgodnie z którym podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych przy użyciu KSeF. Obowiązek ten dotyczyć będzie również podatników posiadających w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, które to miejsce uczestniczyło w transakcji, dla której będzie wystawiona faktura.
Oznacza to, że w tak przedstawionym stanie faktycznym, dostawa towarów w ramach WZPT będzie musiała być udokumentowana fakturą ustrukturyzowaną wystawioną przy użyciu KSeF.
Więcej szczegółów można znaleźć w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 21 grudnia 2023 r. (znak: 0114-KDIP1-2.4012.484.2023.2.GK). Wynika z niej, że podatnicy będą musieli zwrócić szczególną uwagę na kilka kwestii, tj. konieczność dokumentowania tego typu transakcji fakturami, co oznacza, że w myśl zaktualizowanego rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku VAT, od 1 stycznia 2025 r. konieczne będzie wykazanie numeru KSeF faktury sprzedażowej w JPK_VAT.
Ponadto niewystawienie faktury pomimo istnienia takiego obowiązku będzie zagrożone karą grzywny wynikającą z KKS. Co więcej moment powstania obowiązku podatkowego, biorąc pod uwagę, że gdyby takie przemieszczenie było dokumentowane fakturą obowiązek podatkowy powstanie w dacie wystawiania faktury, czyli wcześniej niż w przypadku, gdy dostawa nie jest dokumentowana fakturą.
Istotny również jest fakt, że kursy walut, dla celów VAT do przeliczenia walut obcych stosuje się średniego kursu NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Biorąc pod uwagę, że w sytuacji wystawienia faktury obowiązek podatkowy powstanie wcześniej niż w przypadku braku jej wystawiania, wpłynie to również na kurs, który powinien zostać przyjęty do przeliczenia wartości wynikającej z faktury wystawionej w walucie obcej.
Powyższe świadczy o tym, że podatnicy powinni na bieżąco obserwować podejście organów podatkowych i sądów administracyjnych do kwestii dokumentowania nietransakcyjnych przemieszczeń towarów własnych i nie powinni pozostać obojętni na ewentualne zmiany w przeważającej praktyce.
Z powyższego, jak i z informacji przekazywanych na naszych mediach społecznościowych wynika, że temat KSeF należy odpowiednio wdrożyć w struktury spółek i jest bardzo ważne w kontekście odpowiedzialności podatkowej.
Ponadto, jak wynika z doniesień medialnych Ministerstwa Finansów – data wejścia w życie KSeF może zostać przedłużona (patrz wpis nr 1).