Wiele firm posiadających znaczną flotę samochodów korzysta z możliwości rozwiązania, jakim jest płacenie za paliwo i związane z użytkowaniem auta zakupy kartą paliwową. Ale nie jest to możliwość dedykowana wyłącznie dla dużych firm. Każda firma może skorzystać z takiego rozwiązania i pozyskać dzięki temu dodatkowe rabaty lub odsunąć w czasie płatności z tego tytułu. Jednak istotną zagwozdką jest zawsze rozliczenie podatkowe użycia karty paliwowej.

W dniu 15 lutego 2021 r. Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej wydał interpretację ogólną,  która była oczekiwana przez wielu podatników, z nadzieją, ze rozwieje niejasności w tym zakresie. Czy tak się faktycznie stało?

W przedmiotowej interpretacji założono następujący stan faktyczny w związku z korzystaniem z kart paliwowych, zakładający następujące podmioty uczestniczące w schemacie rozliczeń:

1. Podmiot pośredniczący – czyli leasingodawca lub spółka dominująca, która udostępnia karty paliwowe, ale nie jest ich emitentem,
2. Kontrahent – inaczej odbiorca, leasingobiorca lub spółka zależna, która za pomocą kart paliwowych dokonuje zakupu towaru od dostawcy,
3. Dostawca – spółka paliwowa, podmiot prowadzący stację.

W kolejnej części interpretacji przytoczone zostały następujące orzeczenia:

• Wyrok TSUE w sprawie Vega International (C-235/18): wszystkie transakcje dokonywane za pomocą kart paliwowych udostępnionych przez Vega International jej spółkom zależnym, w tym Vega Poland, są scentralizowane przez spółkę dominującą w Austrii, która otrzymuje od dostawców paliw faktury wykazujące w szczególności zakup paliwa wraz z VAT. Następnie, na koniec każdego miesiąca, Vega International refakturuje na spółki zależne paliwo udostępnione do celów świadczenia usługi przewozu pojazdów, i obciąża je opłatą w wysokości 2%. Wreszcie, jej spółki zależne albo mogą skompensować faktury dotyczące wykorzystania kart paliwa z fakturami skierowanymi do spółki austriackiej, albo uregulować te faktury w terminie od jednego do trzech miesięcy od dnia ich otrzymania. (…) W tych okolicznościach należy stwierdzić, że udostępnienie przez Vega International kart paliwowych na rzecz Vega Poland stanowi rzeczywistą transakcję finansową, która jest zbliżona, dokładniej rzecz ujmując, do przyznania kredytu w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. b) dyrektywy 2006/112,
• Wyrok TSUE w sprawie Auto Lease Holland (C-185/01): Zgodnie z art. 5(1) VI Dyrektywy VAT nie dochodzi do dostawy paliwa przez leasingodawcę na rzecz leasingobiorcy samochodu, gdy leasingobiorca tankuje samochód będący przedmiotem umowy leasingu nawet w przypadku, jeżeli samochód jest tankowany w imieniu i na rachunek leasingodawcy.

W obu przypadkach transakcje związane z kartami paliwowymi zostały uznane za usługę finansową zwolnioną z opodatkowania VAT. Jak wskazało Ministerstwo, istotą jest ustalenie komu dostawca towaru przekazał prawo do faktycznego dysponowania nim jako właściciel – czy to prawo ma podmiot udostępniający kartę, czy odbiorca towaru. Dlatego w przypadku transakcji w wykorzystaniem kart paliwowych, aby uznać, że dostawca, który dysponuje towarem, przekazuje towar bezpośrednio do odbiorcy, powinny zostać spełnione następujące przesłanki:

1. Odbiorca nabywa towar bezpośrednio od dostawców,
2. Odbiorca wyłącznie decyduje o sposobie, ilości, jakości towaru oraz momencie zakupu i sposobie wykorzystania,
3. Odbiorca ponosi całość kosztów związanych z nabyciem,
4. Podmiot pośredniczący ma ograniczoną rolę tylko do udostępnienia odbiorcy instrumentu finansowego pozwalającego nabyć towar.

Spełnienie powyższych przesłanek łącznie pozwala na zakwalifikowanie działalności podmiotu pośredniczącego jako świadczenia usług. W tym momencie należy zauważyć, że interpretacja ogólna nie rozwiała zbyt wielu wątpliwości, gdyż wskazała tylko dość wąski przypadek, gdzie można uznać, że mamy do czynienia z usługą finansową. A co w przypadku, gdy stan faktyczny nie pokrywa się z przesłankami przedstawionymi przez Ministerstwo? Przykładowe sytuacje, do których nie można by było zastosować tej interpretacji to:

• w transakcji jest więcej niż 3 uczestników,
• karta paliwowa pozwala na zakup tylko wybranych towarów – czy w tym przypadku można uznać, że odbiorca decyduje o towarze?
• karta paliwowa pozwala na zakup nie tylko paliwa, ale skorzystania również z usług myjni,
• brak sprecyzowania dotyczącego całości kosztów związanych z nabyciem – w przypadku reklamacji możliwe jest, że ciężar jest przeniesiony na podmiot pośredniczący i co w takim przypadku?

Co do zasady wskazane w stanie faktycznym interpretacji ogólnej role zostały rozdzielone prawidłowo, ale wskazano tylko trzech uczestników transakcji i nie wspomniano o konsekwencjach sytuacji, gdy liczba uczestników się zwiększy. W ostatnim czasie w prasie pojawiła się odpowiedź Ministerstwa Finansów na zapytanie, czy w przypadku większej ilości niż trzy podmioty (jak to zostało wskazane w interpretacji) wydana interpretacja ogólna będzie miała zastosowanie. Zdaniem Ministerstwa w przypadku modelu obejmującego więcej niż trzy podmioty (inny stan faktyczny niż przedstawiony w interpretacji) brak jest możliwości skorzystania ochronny, jaką daje ta interpretacja ogólna. Jednocześnie Ministerstwo zwróciło uwagę, że istnieją różne rodzaje modeli transakcji z wykorzystaniem kart paliwowych i w każdym przypadku należy je rozpatrywać indywidualnie. A więc pomimo dużego wykorzystania w praktyce transakcji z użyciem kart paliwowych, Ministerstwo nie wskazało zbyt wielu wskazówek w tym zakresie.

Jako „bonus” na koniec należy zauważyć, że Ministerstwo przypomniało o tym, że od 1 stycznia 2021 r. został uchylony ust. 8 z art. 7 ustawy o VAT, co powoduje, że w momencie wyeliminowania tego przepisu z porządku prawnego, doszło do utraty aktualności, a tym samym mocy ochronnej interpretacji indywidualnych wydanych w zakresie tego przepisu. (…) Należy jednak podkreślić, że podatnicy posiadający interpretacje indywidualne wydane w zakresie przepisu art. 7 ust. 8 ustawy o VAT, mogą nadal korzystać z wynikającej z nich ochrony w odniesieniu do okresów rozliczeniowych sprzed 1 stycznia 2021 r. A więc w związku z uchyleniem tego przepisu, warto przeanalizować czy wydana wcześniej interpretacja podatkowa nie straciła ważności w kontekście zmian w przepisach i czy nie należy wystąpić o ponowną interpretację z uwagi na nowy stan prawny.

Podsumowując, niestety pomimo wydanej interpretacji ogólnej w dalszym ciągu przedsiębiorcy mogą mieć wiele pytań i wątpliwości w zakresie swoich transakcji związanych z kartami paliwowymi. Prawidłowa klasyfikacja transakcji jest istotna pod względem dalszego rozliczenia danej usługi bądź dostawy towarów – w przypadku dostawy towaru mamy co do zasady podatek VAT w wysokości 23% i możliwe jest jego odliczenie, natomiast w przypadku usługi finansowej – usługa ta jest zwolniona z VAT. Biorąc pod uwagę zakres wydanej interpretacji ogólnej, w wielu innych stanach faktycznych raczej nieuniknione będzie skorzystanie z możliwości wnioskowania o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.