W obecnych czasach jesteśmy świadkami zmian gospodarczych wywołanych epidemią koronawirusa. Turystyka, gastronomia oraz przemysł motoryzacyjny w znacznym stopniu odczuły zmiany jakie spowodowała pandemia. Jednak warto również zauważyć, że istnieją obszary, które w mniejszym stopniu odczuły skutki pandemii. Takim przykładem może być jak najbardziej elektromobilność w Polsce. Mimo, że jest to temat dość nowy, to coraz bardziej widoczny na rynku.
Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE z dnia 22 października 2014 r. w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych na państwa członkowskie został nałoży obowiązek rozwoju tej infrastruktury. W Polsce już w 2017 r. pojawił się Plan Rozwoju Elektromobilność „Energia do przyszłości”, który 16 marca 2017 r. został przyjęty przez Radę Ministrów. Celem tego Planu jest rozwój elektromobilności oraz upowszechnienia się pojazdów elektrycznych na polskich drogach. Następnie Rada Ministrów przyjęła w dniu 29 marca 2017 r. krajowe ramy polityki infrastruktury paliw alternatywnych dotyczące warunków budowy infrastruktury dla paliw alternatywnych w 32 polskich aglomeracjach. Kolejnym krokiem było wejście w życie z dniem 22 lutego 2018 r. ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych. W ustawie wskazane zostały definicje pojazdów elektrycznych, hybrydowych, paliw alternatywnych oraz punktów i stacji ładowania. Wprowadzona ustawa ma na celu uregulowanie stanu prawnego, aby stworzyć warunki umożliwiające rozwój odpowiedniej infrastruktury dla ładowania pojazdów elektrycznych oraz tankowania gazu ziemnego. Zgodnie z art. 60 ust. 1 ustawy i elektromobilności i paliwach alternatywnych do dnia 31 grudnia 2020 r. minimalna liczba zainstalowanych punktów ładowania w ogólnodostępnych stacjach ładowania zlokalizowanych w gminach powinna wynosić:
- 1.000 punktów ładowania w gminach o liczbie mieszkańców powyżej 1 miliona, w których jest zarejestrowanych co najmniej 600 tys. pojazdów samochodowych i na tysiąc mieszkańców przypada co najmniej 700 pojazdów samochodowych,
- 210 punktów ładowania w gminach o liczbie mieszkańców powyżej 300 tysięcy, w których jest zarejestrowanych co najmniej 200 tys. pojazdów samochodowych i na tysiąc mieszkańców przypada co najmniej 500 pojazdów samochodowych,
- 100 punktów ładowania w gminach o liczbie mieszkańców powyżej 150 tysięcy, w których jest zarejestrowanych co najmniej 95 tys. pojazdów samochodowych i na tysiąc mieszkańców przypada co najmniej 400 pojazdów samochodowych,
- 60 punktów ładowania w gminach o liczbie mieszkańców powyżej 100 tysięcy, w których jest zarejestrowanych co najmniej 60 tys. pojazdów samochodowych i na tysiąc mieszkańców przypada co najmniej 400 pojazdów samochodowych.
Jeśli gminy nie dotrzymają wskazanego terminu, to obowiązek ten przechodzi na operatorów systemu dystrybucyjnego, czyli na przedsiębiorstwa energetyczne. Dodatkowo oprócz stacji na samorządach spoczywa także obowiązek zwiększenia udziału do co najmniej 10% pojazdów elektrycznych we flocie użytkowanych pojazdów w terminie do dnia 1 stycznia 2022 r., a w przypadku autobusów bez emisyjnych do co najmniej 5%.
Według danych Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych (PSPA) obecnie jest zarejestrowanych 12.271 samochodów osobowych z napędem elektrycznym, natomiast stacji ładowania jest 1.194. Można zaobserwować coraz większe zainteresowanie samochodami elektrycznymi nie tylko w Europie, ale również i w Polsce. Samochody te stają się nie tylko bardziej atrakcyjne ze względów ekologicznych, ale również z uwagi na niższe koszty eksploatacyjne. Dodatkowo według danych PSPA pomimo obecnej pandemii COVID-19 przez pierwsze cztery miesiące 2020 r. odnotowano wzrost liczby rejestracji samochodów elektrycznych (o 45% w porównaniu do analogicznego okresu w 2019 r.).
Elektromobilność jest również atrakcyjna pod względem podatkowym, jednym z przykładów jest zwiększenie limitów dla pojazdów elektrycznych. Na stronie Ministerstwa Finansów pojawiły się objaśnienia z dnia 9 kwietnia 2020 r. dotyczące wykorzystywania samochodu osobowego w prowadzonej działalności – zmiany w podatkach dochodowych od 2019 r. Objaśnienia te zostały opublikowane z uwagi na nowelizację ustawy o podatku PIT i CIT w związku podpisaniem ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Zmianie uległy zasady podatkowego rozliczania kosztów w przypadku nabycia, korzystania, eksploatacji czy zbycia samochodu osobowego, który jest wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. Jednym z istotnych celów wprowadzenia zmian było również wspieranie innowacji oraz ekologii, a co za tym idzie wprowadzenie korzystniejszych rozwiązań podatkowych w przypadku samochodów elektrycznych:
- podwyższenie limitu wartości samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym do kwoty 225.000,00 zł, do którego możliwe jest pełne odliczanie odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia takiego pojazdu,
- kwota limitu opłat zaliczanych do kosztów podatkowych wynikających z umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnych charakterze została określona do wysokości 225.000,00 zł.
W ostatnim czasie pojawiły się nowe programy dotyczące elektromobilności. Możliwość składania wniosków (składanych wyłącznie w formie elektronicznej) do nowych programów rozpoczął się od 26 czerwca 2020 r. Poniżej znajduje się krótka charakterystyka każdego z zaproponowanych programów.
- „Zielony Samochód – dofinansowanie zakupu elektrycznego samochodu osobowego (M1)”
Celem programu jest zmniejszenie emisji zanieczyszczenia powietrza poprzez wsparcie dla zakupu pojazdów o napędzie wyłącznie elektrycznym przeznaczonych na potrzeby prywatne. Program ten jest skierowany do osób fizycznych i dotyczy dofinansowania w formie dotacji na zakup osobowego samochodu elektrycznego (M1) wykorzystywanego do celów prywatnych. Kategoria M1 oznacza pojazdy do przewozu osób, mające nie więcej niż osiem miejsc oprócz siedzenia kierowcy (Załącznik 2 do ustawy Prawo o ruchu drogowym). Istotne jest, aby pojazd był pojazdem nowym fabrycznie, czyli nie był zarejestrowany przed zakupem. Dodatkowo pojazd ten nie powinien być wykorzystywany do celów prowadzenia działalności gospodarczej, w tym także do działalności rolniczej. Nie powinien być również przedmiotem najmu ani figurować w ewidencji środków trwałych w działalności gospodarczej. Budżet przeznaczony na ten program to kwota 37,5 mln zł (szacunkowo dofinansowanie będzie dotyczyło 2.000 elektrycznych pojazdów dla osób fizycznych). Dofinansowanie jest do 15% kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 18.750 zł. Dodatkowo koszt zakupu pojazdu elektrycznego nie powinien przekroczyć kwoty 125.000 zł. W ramach dotacji dokonane będzie zabezpieczenie w formie cesji praw z polisy ubezpieczeniowej do kwoty udzielonego dofinansowania. Wnioski mogą być składane w terminie od 26.06.2020 r. do 31.07.2020 r., jednak tylko do momentu wyczerpania środków. Jeden wnioskodawca może złożyć jeden wniosek o dofinansowanie. Wnioski należy składać w formie elektronicznej za pośrednictwem Generatora Wniosków o Dofinansowanie: https://gwd.nfosigw.gov.pl/
- „eVAN – dofinansowanie zakupu elektrycznego samochodu dostawczego (N1)”
Celem program jest zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza. W ramach programu istnieje możliwość otrzymania przez przedsiębiorcę dofinansowania na zakup pojazdu dostawczego wykorzystującego do napędu wyłącznie energię elektryczną (N1). Kategoria N1 oznacza pojazdy zaprojektowane i wykonane do przewozu ładunków i mające maksymalną masę całkowitą nieprzekraczającą 3,5 t. Tak jak wskazano to w poprzednim Programie, pojazd powinien być nowy, niezarejestrowany wcześniej. Dofinansowanie będzie dotyczyło zakupu bądź leasingu nowego pojazdu elektrycznego lub zakupu punktu ładowania o mocy mniejszej lub równej 22 kW. O dofinansowanie mogą się starać przedsiębiorcy oprócz tych, którzy świadczą usługi drogowego transportu towarów, a w szczególności świadczenie usług transportowych lub spedycyjnych. W przypadku transportu towarów to wykluczenie nie dotyczy usługi transportu powiązanej ze sprzedażą towarów, czyli dostarczenie towaru zakupionego do klienta. Budżet przewidziany na ten Program to kwota 70.000.000 zł (tj. 1.000 pojazdów dostawczych dla przedsiębiorców). Maksymalne dofinansowanie wynosi:
– do 30% kosztów kwalifikowanych, ale nie może on przekroczyć kwoty 70.000 zł na zakup bądź leasing pojazdu elektrycznego,
– do 50% kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 5.000 zł na nabycie punktu ładowania.
Termin składania wniosków upływa 31.07.2020 r. (chyba, że środki zostaną wyczerpane wcześniej). Wnioskodawca może złożyć tylko jeden wniosek o dofinansowanie. Wnioski składane są elektronicznie za pośrednictwem Generatora Wniosków o Dofinansowanie.
- „Koliber – taxi dobre dla klimatu – pilotaż”
W celu zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza i wsparcia w zeroemisyjnym przewozie osób, Program przewiduje dofinansowanie do zakupu lub leasingu nowych pojazdów elektrycznych lub zakupie i montażu punktu ładowania o mocy do 22 kW. Program jest przewidziany tylko i wyłącznie na taksówki służące do przewozu osób. (wnioskodawca powinien posiadać licencję). Budżet przewidziany w tym Programie to 40.000.000 zł (dofinansowanie może dotyczyć około tysiąca taksówek elektrycznych), z czego 25.000.000 zł jest przeznaczonych na bezzwrotne dofinansowanie, natomiast 15.000.000 zł stanowi zwrotne dofinansowanie. Maksymalne wsparcie w przypadku dotacji wynosi do 20% kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 25.000 zł, natomiast w przypadku pożyczki jest to 100% kosztów kwalifikowanych jednak nie więcej niż różnica pomiędzy wartością kosztów kwalifikowanych a wartością dofinansowania w formie dotacji udzielonym na to przedsięwzięcie. Maksymalny koszt kwalifikowany zakupu lub leasingu jednego pojazdu elektrycznego wraz z kosztem zakupu i montażu jednego punktu ładowania nie może przekroczyć 150.000 zł. Pomoc jest skierowana do mikro, małych oraz średnich przedsiębiorców. Jak wyjaśnia Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, kwoty maksymalne nie ograniczają ceny kupowanego pojazdu, a jedynie wskazują maksymalny koszt kwalifikowany. Koszt przewyższający kwotę 150.000 zł należy uwzględnić w kosztach niekwalifikowanych przedsięwzięcia. Termin do złożenia wniosków upływa 31.07.2020 r. (z zastrzeżeniem, że wcześniej środki te nie zostaną wyczerpane). Podobnie jak przy wcześniejszych Programach wnioski należy składać wyłącznie elektronicznie za pośrednictwem Generatora Wniosków o Dofinansowanie.
W ostatnim czasie pojawia się coraz więcej programów wspierających rozwój elektromobilności w Polsce. Warto skorzystać z możliwości wsparcia finansowego właśnie w tych obszarach. Wzrost ilości pojazdów elektrycznych na drogach oraz spadek kosztów eksploatacyjnych powoduje, że elektromobilność staje się coraz bardziej atrakcyjna również w Polsce. Dodatkowo przy zwiększonej ilości samochodów elektrycznych w kraju, rośnie także zapotrzebowanie na stacje ładowania. Dlatego warto zauważyć, że inwestycja w ten rodzaj działalności staje się coraz bardziej opłacalna i daje szanse na dalszy rozwój nawet w czasach tak trudnych jak okres pandemii.
Elektromobilność w Polsce na tle innych krajów jest na początkowym etapie rozwoju. Istnieje wiele programów, które wspierają rozwój elektromobilności w Polsce i dają możliwości uzyskania dofinansowania na przedsięwzięcia wspierające zmniejszenie zanieczyszczania powietrza oraz inne działania dbające o środowisko. Warto skorzystać z obecnych rozwiązań, gdyż termin na złożenie wniosków jest dość krótki. W przypadku pomocy przy wsparciu w uzyskaniu dofinansowania, zachęcamy do kontaktu z naszymi ekspertami.