1 stycznia 2025 roku do polskiego porządku prawnego weszły zapowiadane w serii naszych artykułów przepisy o globalnym podatku wyrównawczym Pillar II. Nowe przepisy mają na celu wyeliminowanie praktyk umożliwiających największym grupom międzynarodowym przenoszenie zysków do państw do efektywnym niskim opodatkowaniu.
W celu wyjaśnienia wątpliwości związanych z nowymi regulacjami, Ministerstwo Finansów zorganizowało webinar, który odbył się 18 grudnia ubiegłego roku. Przygotowaliśmy dla Państwa podsumowanie kluczowych kwestii poruszonych na spotkaniu.
Krajowy podatek wyrównawczy
Zdaniem MF, największe wyzwanie dla polskich przedsiębiorców z pewnością będzie stanowić krajowy podatek wyrównawczy. Jak wskazuje resort, jedynie 2% grup działających w Polsce będzie mogło uniknąć tej daniny. Oznacza to więc, że aż 98% podmiotów będzie objęte nowymi obowiązkami.
Podstawą do obliczeń powinna być polska ustawa dotycząca opodatkowania wyrównawczego, a nie dokumenty z OECD. Obliczenia dotyczące krajowego podatku wyrównawczego powinny bazować na ustawie o rachunkowości oraz krajowych standardach rachunkowości (pomocniczo), pomijając międzynarodowe standardy i konsolidacyjne pakiety.
Niezależność od spółek matek
Mimo, że podatek wyrównawczy w założeniu ma walczyć z niedostatecznym opodatkowaniem międzynarodowych grup, to w przypadku krajowego podatku wyrównawczego ciężar wyliczenia i posiadanie odpowiedniej dokumentacji spocznie na polskich podmiotach.
Oznacza to, że jednostki zależne zagranicznych inwestorów nie powinny polegać na skonsolidowanych raportach finansowych przygotowywanych przez ich spółki matki. Do wyliczenia krajowego podatku wyrównawczego powinny być stosowane jedynie własne sprawozdania finansowe sporządzone zgodnie z lokalnymi przepisami i standardami rachunkowości. Spółka dominująca może bowiem nie posiadać wszystkich danych potrzebnych do krajowych wyliczeń.
Ministerstwo Finansów zwróciło również uwagę na konieczność przeanalizowania możliwości skorzystania z ulg i uproszczeń na jakie zezwala ustawa. Wspomniano m.in. o możliwej istotnej roli aktywów na podatek odroczony oraz katalogu bezpiecznych przystani.
Aktywa na podatek odroczony z ulg i zwolnień
Art. 130 ustawy o krajowym podatku wyrównawczym pozwala uwzględnić w wyliczeniach efektywnej stawki podatkowej (determinującej czy mamy do czynienia z niskoopodatkowanym podmiotem czy też nie) aktywa z tytułu odroczonego podatku utworzone z tytułu:
- niewykorzystanych ulg,
- działania w SSE/PSI.
Warunkiem koniecznym jest jednak to, by powyższe aktywa istniały już w pierwszym roku podatkowym objęcia przepisami GloBE. Podmioty posiadające takie aktywa przed wejściem przepisów, będą mogły korzystać z nich w pierwszych latach obowiązywania reżimu. Pozwoli to na podwyższenie ETR (efektywnej stawki), a w efekcie umożliwi zapłatę podatku w niższej wysokości lub całkowicie zwolni podmiot z obowiązku w danym roku.
Bezpieczne przystanie
Bezpieczne przystanie to rozwiązania wprowadzone w ramach przepisów implementujących dyrektywę Pillar 2. Mają one na celu zmniejszenie obciążeń administracyjnych przy obliczaniu globalnego i krajowego podatku minimalnego i, po spełnieniu określonych warunków, umożliwienie podatnikom uznanie, że ich podatek wyrównawczy wynosi zero. W polskiej ustawie przewidziano następujące „bezpieczne przystanie”:
- wyłączenie de minimis – zgodnie z którym nie oblicza się globalnego podatku wyrównawczego (lub krajowego podatku wyrównawczego) dla jednostek składowych zlokalizowanych w danej jurysdykcji, jeżeli:
- średni trzyletni kwalifikowany przychód wszystkich jednostek składowych zlokalizowanych w tej jurysdykcji jest mniejszy niż 10 mln EUR;
- średni trzyletni jurysdykcyjny kwalifikowany dochód wszystkich jednostek składowych zlokalizowanych w tej jurysdykcji wynosi mniej niż 1 mln EUR albo została osiągnięta średnia jurysdykcyjna kwalifikowana strata wszystkich takich jednostek.
- QDMTT safe harbour
- Płatność krajowego podatku wyrównawczego w Polsce będzie wyłączała, pod pewnymi warunkami, obowiązek rozliczenia podatku wyrównawczego przez jednostkę dominującą najwyższego szczebla w państwie swojej lokalizacji, innym niż Rzeczpospolita Polska),
- Płatność kwalifikowanego krajowego podatku wyrównawczego (czyli lokalnego podatku wyrównawczego należnego w innej jurysdykcji niż Polska) będzie wyłączała, pod pewnymi warunkami, obowiązek obliczenia globalnego podatku wyrównawczego przez polską jednostkę dominującą w odniesieniu do swoich nisko opodatkowanych jednostek w tym innym państwie).
- Zwolnienie związane z początkowym okresem działalności grupy – zwolnienie dla grup międzynarodowych, których jednostka dominująca najwyższego szczebla zlokalizowana jest na terytorium Polski przez okres nie dłuższy niż pierwsze pięć lat podatkowe działalności tej grupy – pod warunkiem, że za dany rok spełnione są dwa warunki:
- jednostki składowe tej grupy są zlokalizowane w nie więcej niż sześciu jurysdykcjach;
- suma wartości księgowej netto rzeczowych aktywów trwałych wszystkich jednostek składowych tej grupy nie przekracza 50 mln EUR.
Dodatkowo, możliwe jest stosowanie uproszczeń wynikających bezpośrednio z dokumentów OECD:
- Tymczasowej CBCR Safe Harbour,
- Tymczasowej UTPR Safe Harbour,
- Simplified Calculations Safe Harbour – Non-Material Constituent Entities.
Proaktywne podejście
Pillar II niewątpliwie stanowi wyzwanie, które wymaga od podatników proaktywnego podejścia, starannej analizy regulacji oraz wyodrębnienia i przestudiowania szeregu danych finansowych.
Zachęcamy do kontaktu z naszym dedykowanym zespołem Pillar II, który dokładnie przeanalizuje sytuację finansową Państwa przedsiębiorstwa pod kątem obowiązków wynikających z ustawy i który zaadresuje możliwe drogi do zmniejszenia obciążenia nową daniną.