Pracodawca, który tworzy w swojej firmie Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych ma obowiązek dokonania odpisu na konto funduszu w wysokości uzależnionej od ilości zatrudnionych pracowników. Podstawą ustalenia wysokości odpisu jest przeciętnie planowany poziom zatrudnienia w danym roku kalendarzowym. Pierwsza część odpisu musi zostać przelana na konto ZFŚS do dnia 31 maja.
Zgodnie z zapisami ustawy o ZFŚS (ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, Dz. U. 1994 Nr 43 poz. 163) pracodawca przekazuje odpis na konto funduszu do dnia 30 września, przy czym pierwsza część w wysokości co najmniej 75% powinna zostać przekazana na konto ZFŚS do dnia 31 maja danego roku kalendarzowego.
Od 2024 roku wysokość odpisu na ZFŚS uległa zmianie i podstawą jego obliczenia jest przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2023 roku.
Zgodnie z informacją opublikowaną przez Główny Urząd Statystyczny, przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w drugiej połowie 2023 roku wynosiło 6445,71 zł. Ta właśnie kwota stanowi podstawę do naliczania odpisu na ZFŚS w bieżącym roku.
Kwota odpisu podstawowego stanowi 37,5% tej kwoty, a zatem wysokość obowiązkowego odpisu w 2024 roku wynosi 2417,14 zł. Istnieją jednak wyjątki gdzie przedsiębiorca powinien zastosować inną kwotę:
- 3222,86 zł – wysokość odpisu podwyższona na pracownika wykonującego pracę w pełnym wymiarze i wykonującego pracę w szczególnych warunkach lub pracę o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych (50%),
- 322,29 zł – wysokość odpisu na pracownika młodocianego w pierwszym roku nauki (5%),
- 386,74 zł – wysokość odpisu na pracownika młodocianego w drugim roku nauki (6%),
- 451,20 zł – wysokość odpisu na pracownika młodocianego w trzecim roku nauki (7%),
- 402,86 zł – kwota zwiększenia odpisu na każdą osobę zatrudnioną legitymującą się, znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz na każdego emeryta i rencistę, który uprawnionego jest do opieki socjalnej.
Pozostałą kwotę 25% odpisu pracodawca powinien przekazać na konto ZFŚS do końca września.
W jaki sposób ustalić wysokość odpisu za osoby zatrudnione?
Należy tego dokonać w dwóch krokach. Po pierwsze należy ustalić prognozowane zatrudnienie w 2024 roku. Następnie wysokość odpisu należy ustalić poprzez pomnożenie prognozowanego zatrudnienia razy kwotę odpisu podstawowego. W ten sposób otrzymujemy kwotę jaką pracodawca powinien przekazać na konto funduszu.
Po zakończonym roku kalendarzowym, należy na podstawie historycznych danych kadrowych dokonać korekty wartości odpisu, poprzez ustalenie faktycznego poziomu zatrudnienia w danym roku i przemnożenie tej liczby przez wartość odpisu podstawowego. Różnicę wynikającą z powyższego wyliczenia należy w przypadku nadpłaty na koncie funduszu, zwrócić na konto przedsiębiorstwa, natomiast w przypadku niedopłaty na koncie ZFŚS, należy przelać brakujące środki na konto ZFŚS.
Środki przekazane przez pracodawcę na konto Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (odpisy i zwiększenia) są zaliczane do kosztów działalności pracodawcy.