- Prezydent RP podpisał ustawę nowelizującą podatek od nieruchomości
- Zarządzanie nieruchomościami jako usługa kompleksowa w VAT
- Skutki podatkowe w VAT odsprzedaży usług budowlanych zakupionych od „dalszego podwykonawcy”
- Wynagrodzenie wypłacane przez fundację rodzinną za usługi zarządzania najmem nieruchomościami jako potencjalne ukryte zyski w podatku CIT
- Zamiana nieruchomości na udziały w spółce kapitałowej – jakie skutki podatkowe w CIT?
- Urządzenia elektroenergetyczne a podatek od nieruchomości
- Jak zakwalifikować poprawnie grunt z budowlą w VAT?
- Opodatkowanie wyciągu narciarskiego podatkiem od nieruchomości
1. Prezydent RP podpisał ustawę nowelizującą podatek od nieruchomości
27 listopada 2024 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 19 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych – nowelizującą podatek od nieruchomości. Ostateczny kształt ustawy, który uchwalił parlament, poprzedziły długie konsultacje prowadzone przez Ministerstwo Finansów. Najważniejsze elementy podpisanej ustawy:
- doprecyzowano definicje budynku i budowli na potrzeby podatku od nieruchomości, bez odwoływania się do prawa budowlanego,
- ustawa zawiera zamknięty katalog budowli podlegających opodatkowaniu – załącznik nr 4,
- zmniejszono katalog urządzeń budowlanych podlegających opodatkowaniu – wyłącznie jeżeli są bezpośrednio związane z budynkiem lub budowlą i są niezbędne do ich używania zgodnie z przeznaczeniem,
- ujednolicono zasady opodatkowania podatkiem od nieruchomości garaży w budynkach mieszkalnych.
Na podstawie nowych przepisów istnieje możliwość przesunięcia terminu składania deklaracji na podatek od nieruchomości na rok 2025 r. do 31 marca 2025 r., jeśli:
- do 31 stycznia 2025 r. złożone zostanie pisemne zawiadomienie o skorzystaniu z tego uprawnienia,
- pierwsze trzy raty podatku w wysokości odpowiadającej średniej miesięcznej kwocie rat zostaną wpłacone w terminie,
- uiszczone niższe raty podatku zostaną dopłacone w terminie do 31 marca 2025 r.
Zmiany w podatku od nieruchomości wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2025 r., po okresie 30-dniowego vacatio legis.
2. Zarządzanie nieruchomościami jako usługa kompleksowa w VAT
Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej: „WSA”) w Gdańsku w wyroku z dnia 23 lipca 2024 r., (sygn. akt I SA/Gd 415/24) orzekł, że usługi bieżącej obsługi konserwatorskiej i pogotowia technicznego, świadczone w ramach zarządzania nieruchomościami, są świadczeniami pomocniczymi, wspomagającymi realizację usługi zarządzania. W związku z tym korzystają one ze zwolnienia w podatku VAT.
Spółka zarządzająca nieruchomościami mieszkalnymi zwróciła się o interpretację indywidualną, twierdząc, że świadczone przez nią usługi, w tym konserwacja i pogotowie techniczne, są elementami kompleksowej usługi zarządzania nieruchomościami, a zatem podlegają zwolnieniu z VAT. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 2 kwietnia 2024 r. (znak: 0114-KDIP1-1.4012.80.2024.1.AWY) uznał to stanowisko za nieprawidłowe, argumentując, że wspomniane usługi konserwacyjne stanowią odrębne świadczenia podlegające opodatkowaniu VAT. Spółka zaskarżyła interpretację indywidualną, a WSA w Gdańsku w wyrok z dnia 23 lipca 2024 r., (sygn. akt I SA/Gd 415/24) uchylił tę interpretację, stwierdzając, że usługi konserwacyjne i pogotowia technicznego są integralną częścią usługi zarządzania nieruchomością, która jako całość korzysta ze zwolnienia z VAT. Zgodnie z uzasadnieniem, w ocenie Sądu świadczone czynności stanowią usługę złożoną, składającą się z wielu czynności, w której świadczeniem głównym jest usługa zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi, zaś usługi polegające na wykonywaniu bieżącej obsługi konserwatorskiej oraz pogotowia technicznego stanowią usługi pomocnicze, które nie są celem same w sobie, lecz przyczyniają się do pełnego wykorzystania i realizowania usługi zasadniczej. Te dodatkowe świadczenia nie są czynnościami samoistnymi, lecz składają się na kompleksową usługę zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi na zlecenie i dzielą los prawny świadczenia głównego. W związku z tym podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na takich samych zasadach jak świadczenie główne, co w niniejszym przypadku oznacza zwolnienie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Tym samym pogląd organu podatkowego, który uznawał te usługi za odrębne i opodatkowane VAT okazał się błędny. WSA w Gdańsku stanął po stronie podatnika, jednak wyrok jest nieprawomocny.
3. Skutki podatkowe w VAT odsprzedaży usług budowlanych zakupionych od „dalszego podwykonawcy”
Odsprzedaż usług budowlanych przez spółki działające w konsorcjum podlega opodatkowaniu VAT według stawki z pierwotnej faktury. Spółki zachowują prawo do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez dalszych podwykonawców, pod warunkiem, że usługi te są związane z czynnościami opodatkowanymi.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 12 lipca 2024 r. (znak: 0112-KDIL1-1.4012.298.2024.2.HW) odniósł się do skutków podatkowych odsprzedaży usług budowlanych zakupionych od „dalszego podwykonawcy” w VAT. Organ wskazał, że spółki działające jako podwykonawcy w ramach konsorcjum, które nabywają usługi budowlane na rzecz innych spółek z tego konsorcjum, muszą pamiętać o kluczowych regulacjach podatkowych dotyczących refakturowania tych usług. Jeżeli spółka nabywa usługi budowlane we własnym imieniu, ale na rzecz innych spółek z konsorcjum, to na gruncie art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, spółka najpierw występuje jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca. Odsprzedaż usług budowlanych będzie zatem traktowana jako odpłatne świadczenie usług, które podlega opodatkowaniu VAT według stawki właściwej dla danej usługi. Doliczenie marży przy refakturowaniu usług nie wpływa jednak na stawkę VAT, którą spółka powinna zastosować. Organ podatkowy wskazał, że stawka VAT na fakturze powinna być taka sama, jak na fakturze pierwotnej, o ile została prawidłowo zastosowana – w przypadku niewłaściwej stawki, spółka ma obowiązek skorygować ją i zastosować odpowiednią stawkę VAT. Spółka dokonująca refakturowania usług budowlanych ma prawo do odliczenia VAT z faktur wystawionych przez dalszych podwykonawców. Warunkiem skorzystania z odliczenia jest aby refakturowane usługi budowlane były związane z czynnościami opodatkowanymi, tj. odsprzedażą usług budowlanych. Odsprzedaż usług budowlanych w ramach konsorcjum podlega więc VAT według stawki z pierwotnej faktury, niezależnie od doliczenia marży. Należy jednak pamiętać, że prawo do odliczenia VAT, przysługuje o ile usługi takie są związane z czynnościami opodatkowanymi.
4. Wynagrodzenie wypłacane przez fundację rodzinną za usługi zarządzania najmem nieruchomościami jako potencjalne ukryte zyski w podatku CIT
Jak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej: „WSA”) we Wrocławiu w wyroku z dnia 22 sierpnia 2024 r. (sygn. akt I SA/Wr 295/24) wynagrodzenie za świadczenie usług zarządzania najmem nieruchomościami wypłacane przez fundację rodzinną na rzecz spółki powiązanej nie będzie stanowiło świadczenia w postaci ukrytych zysków na gruncie podatku CIT.
Wnioskodawcą była fundacja rodzinna, która wskazała, że w zakresie usługi zarządzania nieruchomościami będzie podmiotem podejmującym decyzje w kwestiach dotyczących zarządzania nieruchomościami. Fundacja zamierza zawrzeć z zależną od siebie spółką, będącą podatnikiem CIT, umowę o świadczenie usług zarządzania najmem. Sprawowała nad nią władzę i kontrolę, a zarządzający jest podmiotem w 100% zależnym od fundacji. Wnioskodawca zadał pytanie, czy płacone na rzecz zarządzającego wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług zarządzania najmem nieruchomościami będzie po stronie Fundacji podlegało opodatkowaniu 15% stawką CIT jako świadczenie w postaci ukrytych zysków? Organ podatkowy w interpretacji indywidualnej uznał, że nabywane usługi zarządzania najmem nieruchomościami wchodzą w zakres katalogu usług opodatkowanych w fundacji rodzinnej podatkiem CIT, tym samym podlegają opodatkowaniu 15% stawką podatku CIT jako świadczenia w postaci ukrytych zysków. Wnioskodawca złożył skargę do WSA na niekorzystną interpretację. WSA podzielił argumenty skarżącego i orzekł, że sporna usługa zarządzania najmem nieruchomości, nie ma nic wspólnego z zakresem pojęcia zarządzania i kontroli. Sąd podzielił stanowisko skarżącej, że monitoring i obsługa płatności nie dotyczy czynności kontrolnych, lecz czynności administrowania nieruchomościami, gdyż to jest czynność ściśle związana z najmem nieruchomości. WSA w uzasadnieniu podkreślił, że nie każda czynność prowadząca do realizacji gospodarczego celu lub każdy wysiłek angażujący również inne podmioty (usługodawców) może być uznany za zarządzanie. Pojęcie „zarządzanie” nie może być w związku z tym interpretowane tak szeroko. Występowanie w nazwie usługi słowa zarządzanie nie może przesądzać o tym, że usługa już tylko z tego powodu mieści się w katalogu usług z art. 24q ust. 1a pkt 3 lit. a ustawy o CIT. Warto zwrócić uwagę na ten wyrok, szczególnie po zapowiedziach MF o nadchodzących zmianach w fundacji rodzinnej. Wyrok jest nieprawomocny.
5. Zamiana nieruchomości na udziały w spółce kapitałowej – jakie skutki podatkowe w CIT?
W wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej: „WSA”) w Warszawie z dnia 20 sierpnia 2024 r. (sygn. akt III SA/Wa 1540/24) sąd podzielił stanowisko organu podatkowego, stwierdzające, że transakcja zamiany aktywów w formie nieruchomości na udziały w spółce kapitałowej stanowi dla spółki formę odpłatnego zbycia nieruchomości oraz nabycia udziałów w spółce kapitałowej.
Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości, podejmuje rozmowy w sprawie zmiany jednego ze swoich aktywów – nieruchomości, którą wydzierżawił. Inny podmiot jest zainteresowany uzyskaniem tej nieruchomości i tym samym wejściem w prawa wydzierżawiającego. W zamian oferuje przeniesienie własności udziałów w spółce kapitałowej. Wnioskodawca zadał, więc pytanie Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”), czy planowana zamiana aktywów jest zdarzeniem traktowanym jako przychód, czy też z uwagi na zamianę składnika majątkowe podatnika, zdarzeniem podatkowym generującym przychód, którym będzie dopiero sprzedaż w przyszłości uzyskanego na skutek zamiany składnika majątkowego? DKIS uznał, że z podatkowego punktu widzenia w wyniku sfinalizowania przedmiotowej transakcji zamiany, po stronie – zbywcy nieruchomości – powstanie przychód podatkowy. Wartość tego przychodu równa jest wartości zbywanej nieruchomości, cena ta powinna odpowiadać wartości rynkowej zbywanej nieruchomości. Wnioskodawca zaskarżył interpretację do WSA, jednak ten podzielił stanowisko organu. W uzasadnieniu wskazał, że w przypadku zamiany aktywów, formą zapłaty jest uzyskanie innej rzeczy lub prawa w zamian za wydaną rzecz. Potwierdził się tym samym niekorzystny dla podatników pogląd, że zamiana nieruchomości na udziały w spółce kapitałowej stanowi odpłatne zbycie nieruchomości, co generuje po stronie spółki przychód podatkowy odpowiadający rynkowej wartości zbywanej nieruchomości. Wyrok WSA w Warszawie jest prawomocny.
6. Urządzenia elektroenergetyczne a podatek od nieruchomości
Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: „NSA”) w wyroku z dnia 13 marca 2024 r. (sygn. akt III FSK 3953/21) orzekł, że rozdzielnie, transformatory oraz inne urządzenia elektroenergetyczne nie powinny zostać zakwalifikowane jako jedna budowla wraz z linią elektroenergetyczną.
Spółka złożyła wniosek o zwrot nadpłaty podatku od nieruchomości za 2016 r., twierdząc, że urządzenia elektroenergetyczne, takie jak transformatory i rozdzielnie, znajdujące się w budynkach stacji, stanowią ich wyposażenie i nie powinny być opodatkowane oddzielnie jako budowle. Organy podatkowe nie zgodziły się z tym stanowiskiem, uznając, że urządzenia te są elementami sieci elektroenergetycznej i powinny być traktowane jako budowle podlegające opodatkowaniu, niezależnie od ich położenia w budynkach. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy podzielił stanowisko organów, wskazując, że transformatory i inne urządzenia są integralną częścią sieci elektroenergetycznej, która jest budowlą zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy prawo budowlane. NSA w wyroku z dnia 13 marca 2024 r. (sygn. akt III FSK 3953/21) uchylił wyrok, uznając, że linie elektroenergetyczne i urządzenia nie mogą być traktowane łącznie jako jeden obiekt budowlany. NSA wskazał, że urządzenia elektroenergetyczne powinny być rozważane osobno, w szczególności pod kątem ich opodatkowania jako urządzenia budowlane, co wymaga dalszej analizy w ponownym postępowaniu.
7. Jak zakwalifikować poprawnie grunt z budowlą w VAT?
Spółka zamierzała sprzedać działki, z których niektóre posiadały sieci ciepłownicze i gazowe. W sprawie sporne było także zaklasyfikowanie gruntów jako zabudowanych lub niezabudowanych na potrzeby podatku VAT. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: „NSA”) z dnia 23 sierpnia 2024 r. (sygn. akt I FSK 1670/20) sąd kasacyjny uznał, że grunt z budowlą może być zakwalifikowany jako teren niezabudowany.
Przedmiotowa sprzedaż obejmowała jedynie grunty, bez przeniesienia własności budowli (sieci). Działki nie były terenami budowlanymi, ponieważ nie były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego ani decyzją o warunkach zabudowy. Organ podatkowy uznał, że działki z sieciami należącymi do innego podmiotu są niezabudowane i zwolnione z VAT. Natomiast działki z sieciami gazowymi sprzedającego zostały zakwalifikowane jako zabudowane, co wykluczało zwolnienie z VAT. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie poparł to stanowisko, twierdząc, że grunty, na których znajdują się budowle, są zabudowane, niezależnie od tego, czy budowle są przedmiotem sprzedaży. NSA nie przyznał takiemu stanowisku racji i stwierdził, że sama obecność budowli na gruncie nie pozwala na uznanie, że grunt jest zabudowany na potrzeby podatku VAT. Należy wziąć pod uwagę cel gospodarczy transakcji oraz to, czy budowle znajdujące się na nabywanej działce mają znaczenie dla kupującego. Jeżeli celem transakcji jest sprzedaż samego gruntu bez przeniesienia własności budowli znajdujących się na tej działce, to grunt może być uznany za niezabudowany, co może skutkować zwolnieniem z VAT. NSA podkreślił konieczność analizy każdej transakcji sprzedaży gruntów, uwzględniając zarówno stan faktyczny, jak i jej aspekt ekonomiczny. Kluczowy jest zatem gospodarczy cel transakcji, a obecność budowli nie zawsze przesądza o uznaniu gruntu za zabudowany na potrzeby podatku VAT.
8. Opodatkowanie wyciągu narciarskiego podatkiem od nieruchomości
Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości obiektu jakim jest wyciąg narciarski budzi wiele wątpliwości. W wyroku z dnia 23 kwietnia 2024 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej: „WSA”) we Wrocławiu (sygn. akt I SA/Wr 854/23) uznał, że jedynie elementy budowlane kolei linowej są przedmiotem opodatkowania takiego wyciągu.
Podatnik z branży narciarskiej zwrócił się o interpretację indywidualną dotyczącą opodatkowania nieruchomości, w tym obiektów infrastruktury ośrodka narciarskiego. Uważał, że opodatkowaniu powinny podlegać jedynie części budowlane kolei linowych i wyciągów. Organ podatkowy nie zgodził się, twierdząc, że całość kolei i wyciągów stanowi budowle podlegające opodatkowaniu. Podatnik złożył skargę na interpretację indywidualną, sprawa trafiła do WSA, a następnie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, gdzie finalnie została uchylona. Mimo powrotu sprawy do organu podatkowego, ponownie została wydana negatywna dla podatnika interpretacja, co spowodowało ponowne złożenie skargi. Sąd administracyjny uchylił interpretację, podzielając stanowisko podatnika. W ocenie WSA, same cechy techniczno-użytkowe nie mogą decydować o kwalifikacji całego obiektu jako budowli, a opodatkowaniu powinny podlegać jedynie części budowlane kolei i wyciągów, które pełnią funkcję pomocniczą wobec urządzeń technicznych. Wyrok jest nieprawomocny.
Zgodnie z podpisaną przez prezydenta ustawą wprowadzającą zmianę w podatku od nieruchomości nie powinno być już wątpliwości w zakresie opodatkowania wyciągów narciarski. W ustawie tej jest wskazane: budowla (…) wyciąg narciarski oraz skocznia – wyłącznie w zakresie ich części budowlanych.