Blog

Advicero Nexia
Strona główna / Blog / Metody weryfikacji cen transferowych – metoda marży transakcyjnej netto

Metody weryfikacji cen transferowych – metoda marży transakcyjnej netto

Metoda marży transakcyjnej netto (dalej: TNMM) stanowi jedną z pięciu metod wskazanych ustawą, którą można zastosować przy badaniu cen transferowych. Możliwość zastosowania tej metody powinna być zweryfikowana, podobnie jak przy pozostałych metodach, przed zastosowaniem innych metod lub technik wyceny. Warto więc zapoznać się z założeniami tej metody, gdyż może okazać się ona najlepszym wyborem przy badaniu ceny transferowej w realizowanej przez nas transakcji.

Podstawowe założenia metody marży transakcyjnej netto

Metoda TNMM polega na określeniu wskaźnika finansowego, odzwierciedlającego relację marży zysku netto, jaką uzyskuje badany podmiot w transakcji kontrolowanej, do odpowiedniej bazy. Wskaźnik finansowy wyraża rentowność na poziomie transakcji kontrolowanej obliczaną
w oparciu o dane finansowe.

W ramach tej metody należy dokonać kalkulacji marży zysku netto określonej przez odliczenie od przychodu osiągniętego w wyniku transakcji kontrolowanej kosztów związanych z jej realizacją. Marżę zysku netto następnie odnosi się do bazy kosztowej, którą mogą stanowić przychody, koszty, aktywa albo ich elementy. Przez „marżę zysku netto” należy rozumieć różne kategorie zysku (w tym narzut) – podstawowe kategorie zysku wskazane są w Objaśnieniach podatkowych z 1 grudnia 2021 r dotyczących metody TNMM (strona 6 i 7 Objaśnień TNMM).

TNMM pozwala zweryfikować czy poziom „marży zysku netto” osiągnięty w danej transakcji kontrolowanej został określony na poziomie rynkowym. TNNM jest stosowania w szczególności w transakcjach dotyczących produkcji czy świadczenia usług, które powszechnie występują na rynku. Zasadą jest porównywanie rentowności na poziomie transakcji, jednakże dopuszcza się testowanie wskaźników na całej działalności jeżeli dany podmiot prowadzi jednorodną działalność, ewentualnie jeżeli prowadzi kilka typów działalności, ale jeden typ jest działalnością główną, a pozostałe uzupełniającą.

Metody TNNM nie powinno się stosować jeżeli dany podmiot prowadzi działalność, w ramach której realizuje różnego rodzaju transakcje, które nie pozwalają, nawet po agregacji, na dokonanie prawidłowego porównania.

Kryteria porównywalności metody TNMM

Przystępując do weryfikacji ceny transferowej z zastosowaniem metody marży transakcyjnej netto, należy w pierwszej kolejności dokonać wyboru strony podlegającej analizie, następnie określamy marżę zysku brutto oraz bazę kosztową. Kolejnym etapem jest wybranie wskaźnika finansowego oraz porównanie rentowności.

Stosując TNMM, trzeba koncentrować się na porównywalności podmiotów w znaczeniu funkcjonalnym, co daje możliwość stosowania do szerokiego zakresu transakcji. Profil funkcjonalny ma istotne znaczenie w tej metodzie. Co do zasady, stroną testowaną powinna być ta o prostszym profilu. Również wybór wskaźnika, który będzie analizowany powinien uwzględniać aktywa, ryzyka i funkcje angażowane w transakcję. Kluczowe dla zastosowania tej metody jest, aby porównywać ten sam wskaźnik finansowy w odniesieniu do porównywalnej bazy.

Zgodnie z Objaśnieniami TNMM, w ramach analizy porównywalności przy zastosowaniu tej metody powinny być uwzględnione w szczególności takie kryteria jak:

  • przebieg transakcji kontrolowanej, w tym funkcje, jakie pełnią podmioty, angażowane przez nie aktywa oraz ponoszone ryzyka,
  • cechy charakterystyczne dóbr (usług),
  • warunki transakcji kontrolowanej określone w umowie,
  • warunki ekonomiczne występujące w tym czasie na rynku,
  • strategia gospodarcza.

Zaletą tej metody jest to, że porównywalność wyrobów lub usług ma mniejszy wpływ na marżę zysku netto niż na cenę, dostęp do danych porównawczych jest łatwiejszy z uwagi na to, że dane są pozyskiwane z ogólnodostępnych sprawozdań finansowych. Dodatkowo w przypadku TNMM wykorzystuje się często przedziały statystyczne, co prowadzi do zminimalizowania ryzyka związanego z niepełnym porównywaniem danych.

Trudności w stosowaniu metody TNMM

Tak jak w przypadku innych metod, również tutaj mogą pojawić się pewne trudności lub wyzwania związane z zastosowaniem TNMM. Wśród trudności związanych z tą metodą można wskazać brak odpowiednich danych finansowych do obliczenia wskaźników, np. z uwagi na RZiS dostępny tylko w wariancie porównawczym. Inną trudnością może być wnoszenie do transakcji przez każdą ze stron transakcji unikalnych i wartościowych wkładów takich jak: znaki towarowe, know-how, umiejętności pracowników, kontakty handlowe itp. Powoduje to, że metoda ta może być mało wiarygodna.

Podsumowując, metoda TNMM cechuje się większą uniwersalnością niż pozostałe metody, z uwagi na możliwość zastosowania do różnego rodzaju transakcji. Kluczowe znaczenie ma tutaj porównywalność funkcjonalna (niż sama porównywalność towarów czy usług). Podatnicy stosujący tę metodę mają łatwiejszy dostęp do porównywalnych danych – dane pozyskiwane są ze sprawozdań finansowych. Być może dlatego też metoda ta należy do najczęściej stosowanych. Zawsze należy jednak przeanalizować jej właściwość do naszej transakcji, ponieważ mimo, że jest uniwersalna, to nie zawsze będzie metodą właściwą w każdej transakcji.