Dla osoby fizycznej przebywającej zarówno na terytorium Polski jak i za granicą ustalenie rezydencji podatkowej to kluczowa kwestia. Od niej zależy, czy będzie podlegać w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (od całości dochodów, niezależnie od miejsca ich uzyskania), czy też ograniczonemu (wyłącznie od dochodów osiąganych w Polsce). Podstawowe kryteria w tym zakresie reguluje art. 3 ustawy o PIT. Treść tego przepisu podlega interpretacjom ze strony organów podatkowych i jednej z takich interpretacji chcielibyśmy się przyjrzeć w niniejszym artykule.
W interpretacji indywidualnej z dnia 5 września 2024 r. (znak: 0112-KDWL.4011.85.2024.1.WS) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) podzielił stanowisko wnioskodawcy co do sposobu ustalenia prawidłowej rezydencji podatkowej oraz wskazał kluczowe obszary dla ustalenia rezydencji podatkowej.
Stan faktyczny
Wnioskodawca, obywatel Polski, miał problem z ustaleniem, w którym kraju jest rezydentem podatkowym – w Polsce czy w Norwegii. Sprawa była istotna, ponieważ od tego zależało, czy będzie musiał zapłacić podatek od sprzedaży nieruchomości nabytej w spadku. W Polsce byłby z tego podatku zwolniony, ustalenie właściwej rezydencji podatkowej miało więc duże znaczenie. W 2023 roku wnioskodawca spędził w Norwegii 174 dni, a w Polsce 191 dni. Na terenie Polski posiadał nieruchomość, studiował, utrzymywał relacje z rodziną oraz znajomymi, udzielał się także społecznie. W Norwegii zaś znalazł się ze względu na pracę swojej żony. W 2023 r. uzyskiwał także dochody z pracy wyłącznie na terenie Norwegii. W ocenie wnioskodawcy uważał, że jest polskim rezydentem podatkowym oraz posiada nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.
Stanowisko organu podatkowego
DKIS zgodził się z wnioskodawcą i potwierdził, że w 2023 roku był on polskim rezydentem podatkowym. Wynikało to z faktu, że wnioskodawca spędził w Polsce ponad 183 dni (jedno z kryteriów) oraz posiadał tutaj centrum swoich interesów osobistych i gospodarczych. Istotne powiązania z Polską obejmowały m.in. obecność tutaj rodziny, posiadanie nieruchomości oraz zaangażowanie w życie społeczne. DKIS zwrócił jednocześnie uwagę na konieczność uwzględnienia przy ustalaniu rezydencji podatkowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO) między Polską a Norwegią. Wnioskodawca posiadał miejsce zamieszkania zarówno w Norwegii, jak i w Polsce, ale to w Polsce przebywał dłużej (191 dni w Polsce wobec 174 dni w Norwegii). Z tego względu, decydującym czynnikiem były ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze z Polską.
Rola Modelowej Konwencji OECD
Organ podatkowy w interpretacji podkreślił również pomocniczą rolę kryterium tzw. „ogniska domowego” w ustaleniu rezydencji podatkowej. Zgodnie z Komentarzem do Modelowej Konwencji OECD, posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, że osoba fizyczna zorganizowała i utrzymuje takie miejsce przeznaczone do trwałego użytkowania. Jest to kluczowy aspekt w określeniu miejsca zamieszkania, gdyż nie chodzi jedynie o czasowy pobyt, lecz o miejsce, które dana osoba uznaje za swoje stałe centrum życiowe. W przypadku wnioskodawcy, pomimo tego, że miał on również miejsce zamieszkania w Norwegii, to właśnie w Polsce znajdowało się jego główne ognisko domowe. Czynił on wszystko, aby mieć do niego dostęp w sposób ciągły, co wskazuje na jego trwały charakter. W rezultacie, nawet przy dwóch miejscach zamieszkania, to Polska była krajem, z którym wnioskodawca był silniej związany osobistymi i gospodarczymi powiązaniami. To ostatecznie przeważyło na uznaniu, że rezydencja podatkowa wnioskodawcy znajduje się w Polsce, a nie w Norwegii.
Podsumowanie
W razie wątpliwości związanych z kwestią rezydencji podatkowej warto wystąpić z wnioskiem o interpretację indywidualną. Należy jednak pamiętać, że w podobnych przypadkach nie można ograniczać się tylko do interpretacji z polskiej perspektywy, ponieważ drugie zainteresowane państwo może dojść do innych wniosków co do rezydencji podatkowej danej osoby. W takim przypadku szczególnie istotne jest korzystanie z pomocy doradcy, który posiada odpowiednie kompetencje i kontakty z doradcami z różnych krajów. W Nexia Advicero, z uwagi na członkostwo w międzynarodowej sieci firm doradczych Nexia zapewniamy naszym klientom kompleksową obsługę, również z perspektywy międzynarodowej i lokalnej w różnych państwach.